Na stronie Urzędu Zamówień Publicznych pojawił się dokument dotyczący partnerstwa i wyrównywania pozycji stron umowy w zamówieniach publicznych. Dokument dostępny jest TUTAJ.
Już sama nazwa dokumentu wskazuje na to, co każdy wykonawca (zapewne Ty również) wiesz. Strony umowy o zamówienie publiczne powinny być tratowane jako równorzędni partnerzy.
Niestety tak nie jest. Przykładów nie trzeba szukać daleko. W ubiegłym miesiącu do jednego z mojego klientów zamawiający napisał tak:
Pan X i jego pełnomocnicy zdają się nie zauważać, iż zobowiązanym do wykonywania przedmiotu w/w umów jest Wykonawca, a w tej sytuacji to Zamawiającemu przysługuje prawo wzywania nierzetelnego wykonawcy do należytego wykonywania zobowiązań umownych, a nie odwrotnie!
A my tylko nie mogliśmy się doprosić, aby zamawiający przekazał Klientowi terenów na jakich miał realizować prace w odpowiednim stanie…
Nie będę opisywał treści dokumentu ani go oceniał. Chciałbym zwrócić Ci uwagę na jeden z jego elementów tj. niedozwolone postanowienia umowne z zamówieniach publicznych, czyli klauzule abuzywne w PZP.
Klauzule abuzywne – co to takiego?
Klauzule abuzywne to nic innego jak postanowienia umowne, które pomimo tego, że w umowie nie powinny się znaleźć, to jednak się w niej znalazły. Często w myśl zasady, że papier wszystko przyjmie.
W prawie zamówień publicznych z 2021 r. klauzule abuzywne są następujące:
- wskazanie odpowiedzialności wykonawcy za opóźnienie, chyba że jest to uzasadnione okolicznościami lub zakresem zamówienia
- naliczanie kar umownych za zachowanie wykonawcy niezwiązane bezpośrednio lub pośrednio z przedmiotem umowy lub jej prawidłowym wykonaniem
- nałożenie odpowiedzialności na wykonawcę za okoliczności, za które wyłączną odpowiedzialność ponosi zamawiający
- wprowadzenie możliwości ograniczenia zakresu zamówienia przez zamawiającego bez wskazania minimalnej wartości lub wielkości świadczenia stron.
Jaki jest skutek wprowadzenia klauzul abuzywnych do umowy o zamówienie publiczne?
Tak jak w przypadku wszystkich klauzul abuzywnych ich wprowadzenie do umowy skutkuje tym, że nie są one wiążące dla stron. Oznacza to dla Ciebie, że jeśli taka klauzula znajduje się w Twojej umowie z zamawiającym to nie musisz działać zgodnie z nią.
To czy masz do czynienia z klauzulą abuzywną powinieneś zweryfikować po lekturze całej umowy. To co może się wydawać abuzywne takie w ostateczności może nie być i na odwrót. Zawsze uczulam na to Klientów i wiedzą, żeby nie przysyłać mi „tylko jednego zdania z umowy do sprawdzenia” 😉
Gdzie szukać klauzul abuzywnych w zamówieniach publicznych?
Poza ściśle określoną wymienianką jaką widziałeś przed chwilą dodatkowym źródłem wiedzy o klauzulach abuzywnych w zamówieniach publicznych ma być zestawienie/rejestr takich klauzul prowadzony przez Prezesa Urzędu Zamówień Publicznych. Na razie go nie znalazłem.
Gdy myślę o tym zestawieniu z nostalgią wracają wspomnienia związane z rejestrem klauzul abuzywnych prowadzonych przez Prezesa UOKiK.
Dotyczył konsumentów i nadal jest dostępny tutaj. Ile wtedy powstało „stowarzyszeń chroniących konsumentów”, aby tylko móc zaskarżać postanowienia abuzywne. Najczęściej dotykało to branży e-commerce.
Ciekawy jestem czy podobnie będzie w klauzulami abuzywnymi w zamówieniach publicznych. W tym przypadku nie trzeba nawet tworzyć „stowarzyszeń”. To co może jednej powstrzymywać przez taką działalnością to koszty odwołania do KIO.
Drugim czynnikiem jest możliwość uwzględnienia odwołania w całości przez zamawiającego, co skutkuje brakiem zwrotu kosztów na rzecz odwołującego. Zobaczymy.
Bartosz Majda
adwokat
Photo by Romain Dancre on Unsplash
***
Jak zmienić Specyfikację Warunków Zamówienia (SWZ) lub Opis Przedmiotu Zamówienia (OPZ)?
Jeżeli zastanawiasz się co zrobić, aby przetarg dopasował się do Ciebie to pewnie nie do końca spełniasz wymogi zamawiającego.
Nie jest to sytuacja bez wyjścia, o czym przekonasz się z dzisiejszego wpisu. Pierwszego z serii na ten temat [Czytaj dalej…]
***
Po przeczytaniu: „Niedozwolone postanowienia umowne w zamówieniach publicznych”, zapraszam również do lektury:
{ 0 komentarze… dodaj teraz swój }