Kary umowne w umowach o roboty budowlane
Jeżeli jesteś wykonawcą robót budowlanych realizowanych w ramach zamówień publicznych to zapewne wiesz, że jednymi z dłuższych postanowień w każdej umowie, są te z karami umownymi.
Jeśli korzystasz z pomocy podwykonawców to wiesz, że jedną, a często jedyną rzeczą jaką możesz zrobić, aby poprawili oni wykonane prace lub nadrobili zaległości to wstrzymanie się z zapłatą wynagrodzenia.
Wiesz też, że za takie działanie zamawiający może naliczyć Ci karę umowną.
Zastanawiasz się co zrobić? Płacić czy nie? Uczynić zadość oczekiwaniom zamawiającego i wykonać prace w terminie jednocześnie narażając się na żądanie zapłaty kar umownych?
W dalszej części rozważymy wybrane przeze mnie możliwości.
Czy kara umowna za niezapłacenie podwykonawcy jest dopuszczalna?
Tak. Kwestia ta została rozstrzygnięta przez Sąd Najwyższy w czerwcu tego roku.
Całkiem niedawno ukazało się uzasadnienie tego orzeczenia, z którego wynika m. in., że:
- Skoro ustawodawca przewidział w PZP, że dopuszczalna jest kara umowna za niezapłacenie lub nieterminowe zapłacenie podwykonawcy, to nie ma podstaw, aby taki stan negować. Tym samym postanowienia umowy oparte na przepisach PZP są ważne i skuteczne.
- Wysokość kary umownej na wypadek braku zapłaty lub nieterminowej zapłaty wynagrodzenia należnego podwykonawcom nie może być dowolna.
Jakiej wysokości kary umownej może żądać zamawiający?
Odpowiedź na tak postanowione pytanie wydaje się oczywiste – takiej jak zastrzeżona w umowie.
Jak to jednak z karami umownymi bywa, gdy przychodzi do ich zapłaty zawsze pojawia się refleksja, czy aby na pewno powinny być w tej wysokości?
Skąd takie pytanie? Stąd, że umowy z zamawiającymi najczęściej należą do kategorii umów nienegocjowalnych.
W takich przypadkach w celu ustalenia właściwej wysokości kary umownej stosuje się tzw. miarkowanie kary umownej. Na czym dokładnie ono polega, napiszę w innym poście.
Korzystając ze wspomnianego miarkowania możesz wyliczyć karę umowną, jaka byłaby odpowiednia.
Podpowiedź w tym zakresie wskazał Sąd Najwyższy we wspomnianym przeze mnie uzasadnieniu, gdzie zawarł następujące zdanie:
(…) Trudno wszak dopuścić sytuację, w której zwłoka z zapłatą stawałaby się dla niego [zamawiającego – przypis BM] źródłem korzyści, a tak byłoby wówczas, gdyby wysokość kar umownych należnych zamawiającemu od wykonawcy przewyższała wysokość odsetek za opóźnienie należnych podwykonawcy (dalszemu podwykonawcy) od zamawiającego (inwestora).
W mojej ocenie, na podstawie powyższego stwierdzenia Sądu Najwyższego możesz budować argumentację, z której wynikać będzie, że kara umowna w wysokości 0,5 % wartości wynagrodzenia umownego brutto za każdy dzień opóźnienia jest karą rażąco wygórowaną.
Dlaczego?
Ponieważ wysokość odsetek za opóźnienie będzie zdecydowanie niższa i to niezależnie od tego jaki rodzaj odsetek zostanie przewidziany w umowie.
W przykładzie wskazałem na 0,5 %. Taka sama sytuacja może mieć miejsce również w przypadku kar na poziomie 0,25 % jak i 0,15 %.
Wszystko zależy od okoliczności dotyczących Twojej konkretnej umowy.
[Czytaj też o zamówieniach bagatelnych >>]
Wyliczyłem karę umowną i co dalej?
Jeżeli zastosujesz się do powyższych wytycznych Sądu Najwyższego i obliczysz karę umowną to przedstaw jej propozycję zamawiającemu.
Zanim to zrobisz możesz jednak rozważyć jeszcze inne okoliczności związane z możliwością jej obniżenia takie jak na przykład:
- przyczyny braku zapłaty na rzecz podwykonawcy,
- zachowanie samego podwykonawcy,
- Twoje ustalenia odnośnie płatności i wykonania umowy z podwykonawcą.
Jeżeli będziesz potrzebował w tym zakresie pomocy, zapraszam!
Bartosz Majda
adwokat
***
Jak uzyskać podwyższenie wynagrodzenia w zamówieniach publicznych?
W ostatni piątek byłem na konferencji web.lex w Warszawie. Było to spotkanie wspaniałych prawników, którzy dzielą się swoją wiedzą poprzez blogi prawnicze. Przy okazji miałem możliwość odświeżenia mapy kulinarnej stolicy i zaskoczyło mnie to, że ceny są korzystniejsze niż w Poznaniu.
Czyżby inflacja była w stolicy mniejsza? [Czytaj dalej…]
{ 0 komentarze… dodaj teraz swój }